Met de stichting ‘Vrienden van het Mastbos‘ is Staatsbosbeheer overeengekomen dat alle markante bomen in het bos de ruimte krijgen zodat zij goed tot hun recht kunnen komen. De oude scheidingsbeuk is 200 jaar oud, maar is waarschijnlijk aan het sterven door het veranderende waterbeleid. Beuken hebben diepe penwortels. Alle beuken in ons bos hebben moeite om te overleven, doordat de wortels door de hoge grondwaterstand sinds 2011 wegrotten.
De bodem in het Mastbos is de afgelopen tientallen jaren verdroogd. Regen- en grondwater stroomden te snel het bos uit. Staatsbosbeheer wil bepaalde inheemse bomen zoals de zwarte els, niet laten verdwijnen, maar terug in het bos laten komen. Daarvoor heeft SBB in samenwerking met het Waterschap voor een hogere grondwaterstand gekozen. Hiervoor zijn een aantal sloten en beekdalen in het Mastbos minder diep gemaakt, afgedamd of zelfs gedempt. Andere geulen zijn juist weer dieper gemaakt in het afgelopen jaar (2013/14). Op deze manier krijgt het water de kans om de bodem in te zakken. Helaas is dit een reden waardoor een aantal bomen zoals de beuken zullen sterven. Heeft SBB dit voorzien? Hiervoor zijn ook een aantal Amerikaanse eiken preventief gekapt.
Wanneer u door het bos fietst of wandelt, ziet u dat er meer open ruimten ontstaan. Daarin staan slechts enkele bomen, de moederbomen voor zaadproductie. Dat zijn níét de oudste bomen, die worden er tussen uitgehaald. Er vallen grote gaten in het bos. Het gevoel van kaalslag ontstaat daar. Maar een bos heet niet voor niets een bos, daarin horen karaktervolle oude bomen.
Er vindt de laatste jaren een forse exploitatie van hout plaats, mede door de crisis. Naast een goed beheer gericht op inheemse soorten laat Staatsbosbeheer daarmee ook een andere kant van haar beleid zien. Die van een enorme houtkap van vooral Douglas bomen en Amerikaanse eiken, de uitheemse soorten. Deze bomen brengen geld op dat Staatbosbeheer nodig heeft. Maar oude bomen, die veel respect verdienen voor hun leeftijd, moeten niet te lichtzinnig worden omgekapt. Zo verliezen we een bos met een sfeer van oude bomen en soms ook heel mooie exoten.